( ၁ ) လူ႔အခြင့္ အေရး ဆိုတဲ့ စကားလံုးဟာ အတိုက္အခံတို႕အတြက္ လက္နက္လား
လူ႕ အခြင့္အေရး လူ႕ အခြင့္အေရး ႏွင့္ မၾကာခန ၾကားေနရသည္ ။ ဆူဆူညံညံလဲ ၾကား ရသည္။ ဒါဆိုေတာ့ လူ႕ အခြင့္ အေရး ဘာလဲ ၊ ကၽြန္ေတာ္ တို႕ နိုင္ငံမွာ လူ႕ အခြင့္ အေရး ေတြ ဆံုး ရႈံးေနတာလား ၊ ဒါမွ မဟုတ္ လူ႕ အခြင့္ အေရး ဆိုေသာ အဖိုး တန္ အမ်ိဳးမွန္ တန္ဘိုးရွိေသာ အသံုး အႏႈွန္း တစ္ခု သည္ အတိုက္အခံ တို႔၏ စကား လက္နက္ ၊ အပုပ္ခ် လက္နက္ ျဖစ္ေနျပီလား ကၽြန္ေတာ္ ေလ့လာ ၾကည့္မိသည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း တြင္ ပိုမို ဆန္းသစ္ျပင္းထန္လာေသာ အေနာက္နိုင္ငံ မ်ား ၏ၾသဇာခံ မီဒီယာမ်ား နွင့္ နိုင္ငံ့ အတိုက္အခံ မ်ား သည္ လူ႕ အခြင့္အေရး ဟူေသာ အသံုး ကို အလြန္ အသံုး ျပဳ လာၾကေၾကာင္း ေတြ႕ ရမည္ျဖစ္သည္။ ဥပမာ အသံလႊင့္ ဌာနမ်ား ၏ ထုတ္လႊင့္ ခ်က္မ်ား ၌ လန္ဒန္ အေျချပဳ နိုင္ငံ တကာ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖြဲ႕ ၾကီး ၊ နယူေယာက္အေျချပဳ လူ႕ အခြင့္ အေရး ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈ ေရး အဖြဲ႕ ဆိုသည္မ်ား၏ ျမန္မာနိုင္ငံ ႏွင့္ ပတ္သတ္ သည့္ လူ႕ အခြင့္ အေရး ႏွင့္ ဆိုင္ရာမွတ္တမ္းမ်ား ၊ အစိီရင္ခံ စာမ်ား ၊ ၾကားနာခ်က္မ်ား ကို အထပ္ထပ္အခါခါ ထုတ္လႊင့္ သျဖင့္ ၾကားနာဘူးျပီး ျဖစ္ၾကလိမ့္မယ္။ လူ႕ အခြင့္ အေရး ဆိုေသာအသံုး အႏွႈန္းသည္ ေလးစားခ်င္ စဖြယ္ ေကာင္း သေလာက္ ၄င္း ဌာနမ်ား၏ လုပ္ေဆာင္မႈ မ်ား မွ လုူ႕ အခြင့္ အေရး မရွိဘဲ တဘက္ေစာင္းနင္း နိုင္ေနေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။
၄င္းတို႕ သည္ အခြင့္ အေရး ရလွ်င္ ရသလို တျခား နိုင္ငံမ်ား ၏ ျပည္တြင္းေရး မ်ား ကို၀င္ေရာက္ စြက္ ဖက္ ျခင္း ၊ သပ္လွ်ိဳ ေသြးခြဲျခင္း ၊ ၾသဇာေပး တပည့္ေမြးျခင္း ၊ ျပည္တြင္းေရး ကေမာက္ ကမ ျဖစ္လွ်င္ ၄င္းတို႕ ၏ တပည့္ မ်ား အား ေခါင္း ေဆာင္ တင္ေပးနိုင္ရန္ အတြက္ လူ႕ အခြင့္ အေရး ၊ ဒီမိုကေရ စီေရး ဟု အသံ က်ယ္ေလာင္စြာ ေအာ္ဟစ္၍ ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္ ဆရာၾကီး လုပ္ၾကသည္မ်ား ကို အေတြ႕ အၾကံဳ အရ သိရွိနား လည္ထားၾကျပီး ျဖစ္ပါမည္။
၄င္း အဖြဲ႕ မ်ား သည္ ျမန္မာနိုင္ငံ ႏွင့္ အျခား အာရွနိုင္ငံ မ်ား ၄င္း တို႕ ၏ အတိုက္အခံ နိုင္ငံ ဟု ယူဆေသာ နိုင္ငံမ်ား ၄င္း တို႕ ၏ တပည့္ မခံ ေသာ နိုင္ငံမ်ား ၊ေပၚတြင္သာ ေစာင့္ ၾကည့္ေနေသာ လူ႕ အခြင့္ အေရး ေစာင့္ ၾကပ္ၾကည့္ရႈေရး အဖြဲ႕ ၾကီး ၏ လက္ေအာက္တြင္ အာဖရိက ၊ လက္တင္အေမရိက၊ အေရွ႕ အလယ္ပိုင္း ၊ ဟဲလ္ဆင္ကီး ၊ အာရွ ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႕ မ်ား သာ ရွိေနျပီး အေနာက္အုပ္စု ၀င္နိုင္ငံမ်ား အတြက္ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈေရး အဖြဲ႕ မ်ား မရွိသည္မွာ အံ့ၾသစရာပင္ျဖစ္သည္။ ဟုတ္ပါပီ ၊ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ကိုေတာ့ လူ႕ အခြင့္ အေရး ဗန္းျပ ၍ ဆရာၾကီး ၀င္လုပ္ေနၾကသည္ ။ ဒီလိုဆိုေတာ့ သူတို႕ ဆီမွာ ေရာ လူ႕ အခြင့္ အေရး တကယ္ ရေနျပီလား ???? ဥပမာ ေလး ေတြ ေလ့လာ ၾကည့္ ရေအာင္ ဗ်ာ -
ျမန္မာနိုင္ငံ ဘက္သို႕ လူ႕ အခြင့္ အေရးဟု လွည့္ေအာ္ေနေသာ နိုင္ငံ တြင္ အသားေရာင္ခြဲျခားခံ ေနရေသာ လူမည္းမ်ား ၊ ကေလးမ်ား မေတာ္မတရား ျပဳ က်င့္ ခံရမႈမ်ား ( မုဒိန္းမႈ ၁၀ မႈ တြင္ ၈ မႈ မွာ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးမ်ား ျပက်င့္ ခံ ရျခင္းျဖစ္ျပီး ၄င္း ၈ မႈ တြင္ ၆ မႈ မွာ အသက္ ၁၂ ႏွစ္ေအာက္ ကေလး မ်ား ျဖစ္သည္ ) ၊ အင္ဒီယမ္း တို႕အေပၚ ၀ရမ္းမဲ့ ရွာေဖြ ဖမ္းဆီးမႈမ်ား ၊ လူမိ်ိဳးေရးခြဲျခား ဆက္ဆံမႈမ်ား ၊ လူမည္းႏွင့္ အင္ဒီးယမ္း မ၀င္ရေနရာမ်ား ယေန႕ အခ်ိန္ထိ ရွိေနေသးမႈမ်ား ၊ ( ဥပမာ - ပရီးမီးယားလိရ္ ျပိဳင္ ပြဲ မ်ား တြင္ လူမည္းကစားသမား မ်ားအား လူမ်ိဳးေရး ခြဲျခား ဆက္ဆံမႈ မ်ား ယေန႕ထိေ တြ႕ရ မည္ျဖစ္သည္ ) အား မည္သည့္ အတြက္ ေၾကာင့္ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာမႈ မရွိရသနည္း ။ ေတြး စရာပင္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း တြင္ ပိုမို ဆန္းသစ္ျပင္းထန္လာေသာ အေနာက္နိုင္ငံ မ်ား ၏ၾသဇာခံ မီဒီယာမ်ား နွင့္ နိုင္ငံ့ အတိုက္အခံ မ်ား သည္ လူ႕ အခြင့္အေရး ဟူေသာ အသံုး ကို အလြန္ အသံုး ျပဳ လာၾကေၾကာင္း ေတြ႕ ရမည္ျဖစ္သည္။ ဥပမာ အသံလႊင့္ ဌာနမ်ား ၏ ထုတ္လႊင့္ ခ်က္မ်ား ၌ လန္ဒန္ အေျချပဳ နိုင္ငံ တကာ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖြဲ႕ ၾကီး ၊ နယူေယာက္အေျချပဳ လူ႕ အခြင့္ အေရး ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈ ေရး အဖြဲ႕ ဆိုသည္မ်ား၏ ျမန္မာနိုင္ငံ ႏွင့္ ပတ္သတ္ သည့္ လူ႕ အခြင့္ အေရး ႏွင့္ ဆိုင္ရာမွတ္တမ္းမ်ား ၊ အစိီရင္ခံ စာမ်ား ၊ ၾကားနာခ်က္မ်ား ကို အထပ္ထပ္အခါခါ ထုတ္လႊင့္ သျဖင့္ ၾကားနာဘူးျပီး ျဖစ္ၾကလိမ့္မယ္။ လူ႕ အခြင့္ အေရး ဆိုေသာအသံုး အႏွႈန္းသည္ ေလးစားခ်င္ စဖြယ္ ေကာင္း သေလာက္ ၄င္း ဌာနမ်ား၏ လုပ္ေဆာင္မႈ မ်ား မွ လုူ႕ အခြင့္ အေရး မရွိဘဲ တဘက္ေစာင္းနင္း နိုင္ေနေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။
၄င္းတို႕ သည္ အခြင့္ အေရး ရလွ်င္ ရသလို တျခား နိုင္ငံမ်ား ၏ ျပည္တြင္းေရး မ်ား ကို၀င္ေရာက္ စြက္ ဖက္ ျခင္း ၊ သပ္လွ်ိဳ ေသြးခြဲျခင္း ၊ ၾသဇာေပး တပည့္ေမြးျခင္း ၊ ျပည္တြင္းေရး ကေမာက္ ကမ ျဖစ္လွ်င္ ၄င္းတို႕ ၏ တပည့္ မ်ား အား ေခါင္း ေဆာင္ တင္ေပးနိုင္ရန္ အတြက္ လူ႕ အခြင့္ အေရး ၊ ဒီမိုကေရ စီေရး ဟု အသံ က်ယ္ေလာင္စြာ ေအာ္ဟစ္၍ ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္ ဆရာၾကီး လုပ္ၾကသည္မ်ား ကို အေတြ႕ အၾကံဳ အရ သိရွိနား လည္ထားၾကျပီး ျဖစ္ပါမည္။
၄င္း အဖြဲ႕ မ်ား သည္ ျမန္မာနိုင္ငံ ႏွင့္ အျခား အာရွနိုင္ငံ မ်ား ၄င္း တို႕ ၏ အတိုက္အခံ နိုင္ငံ ဟု ယူဆေသာ နိုင္ငံမ်ား ၄င္း တို႕ ၏ တပည့္ မခံ ေသာ နိုင္ငံမ်ား ၊ေပၚတြင္သာ ေစာင့္ ၾကည့္ေနေသာ လူ႕ အခြင့္ အေရး ေစာင့္ ၾကပ္ၾကည့္ရႈေရး အဖြဲ႕ ၾကီး ၏ လက္ေအာက္တြင္ အာဖရိက ၊ လက္တင္အေမရိက၊ အေရွ႕ အလယ္ပိုင္း ၊ ဟဲလ္ဆင္ကီး ၊ အာရွ ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႕ မ်ား သာ ရွိေနျပီး အေနာက္အုပ္စု ၀င္နိုင္ငံမ်ား အတြက္ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈေရး အဖြဲ႕ မ်ား မရွိသည္မွာ အံ့ၾသစရာပင္ျဖစ္သည္။ ဟုတ္ပါပီ ၊ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ကိုေတာ့ လူ႕ အခြင့္ အေရး ဗန္းျပ ၍ ဆရာၾကီး ၀င္လုပ္ေနၾကသည္ ။ ဒီလိုဆိုေတာ့ သူတို႕ ဆီမွာ ေရာ လူ႕ အခြင့္ အေရး တကယ္ ရေနျပီလား ???? ဥပမာ ေလး ေတြ ေလ့လာ ၾကည့္ ရေအာင္ ဗ်ာ -
ျမန္မာနိုင္ငံ ဘက္သို႕ လူ႕ အခြင့္ အေရးဟု လွည့္ေအာ္ေနေသာ နိုင္ငံ တြင္ အသားေရာင္ခြဲျခားခံ ေနရေသာ လူမည္းမ်ား ၊ ကေလးမ်ား မေတာ္မတရား ျပဳ က်င့္ ခံရမႈမ်ား ( မုဒိန္းမႈ ၁၀ မႈ တြင္ ၈ မႈ မွာ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးမ်ား ျပက်င့္ ခံ ရျခင္းျဖစ္ျပီး ၄င္း ၈ မႈ တြင္ ၆ မႈ မွာ အသက္ ၁၂ ႏွစ္ေအာက္ ကေလး မ်ား ျဖစ္သည္ ) ၊ အင္ဒီယမ္း တို႕အေပၚ ၀ရမ္းမဲ့ ရွာေဖြ ဖမ္းဆီးမႈမ်ား ၊ လူမိ်ိဳးေရးခြဲျခား ဆက္ဆံမႈမ်ား ၊ လူမည္းႏွင့္ အင္ဒီးယမ္း မ၀င္ရေနရာမ်ား ယေန႕ အခ်ိန္ထိ ရွိေနေသးမႈမ်ား ၊ ( ဥပမာ - ပရီးမီးယားလိရ္ ျပိဳင္ ပြဲ မ်ား တြင္ လူမည္းကစားသမား မ်ားအား လူမ်ိဳးေရး ခြဲျခား ဆက္ဆံမႈ မ်ား ယေန႕ထိေ တြ႕ရ မည္ျဖစ္သည္ ) အား မည္သည့္ အတြက္ ေၾကာင့္ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာမႈ မရွိရသနည္း ။ ေတြး စရာပင္။
အာရွေဒသမ်ား တြင္လည္း ၄င္းတို႕ လက္ေအာက္ ျပဳသမွ် မနု ေသာနိုင္ငံမ်ား အား လူ႔ အခြင့္ အေရး ေစာင့္ ၾကည့္ ေလ့လာ၍ လူ႕ အခြင့္ အေရးမရွိ ဟု တိုက္ခိုက္ ေအာ္ဟစ္ေနၾက ေသာ္ လည္း ၄င္းတို႕ လက္ခ်က္ျဖင့္ အဂၤါမစံု ၊ လူရုပ္မပီ ေမြးဖြားလာ ၾကေသာ၊ ယခုထက္ထိ အဏုျမဴ ေ ရာင္ျခည္သင့္ ေနေသးေသာ ဂ်ပန္ လူမ်ိဳး အခ်ိဳ႕ အတြက္ ၄င္း ၊ Agent Orange လက္ခ်က္ေၾကာင့္ အဂၤါမ စံု ၊ လူရုပ္မပီ ေမြးဖြားလာ ၾကေသာ၊ ယခုထက္ထိ ၄င္း Agent Orange ဒါဏ္ခံစားေနရေသးေသာ ဗီယက္နမ္ ကေလးငယ္အခ်ိဳ႕ အတြက္ ၄င္း ၊ အေမရိကန္ ဂ်ပန္၊ အေမရီကန္ ဗီယက္နမ္ ကျပား မိဘမစံု သည့္ ကေလးသူငယ္မ်ား အတြက္ ေတာ့ လူ႕ အခြင့္ အေရး ေစာင့္ ၾကည့္ေလ့လာမႈ မရွိသည္ကို အ့ံၾသ စိတ္ပ်က္ဖြယ္ရာ ေတြ႕ရမည္ ျဖစ္သည္။
( ၂ ) လူ႕ အခြင့္ အေရး ႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ကၽြန္ေတာ့္ အျမင္
ကၽြန္ေတာ္ တို႕နိုင္ငံမွာ အခ်ိုဳ႕ ေသာ အတိုက္အခံ တို႕ေၾကာင့္ လူ႕ အခြင့္ အေရး မရ ၊ ဆံုးရံႈးေန သည္ ဟု ေျပာၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ လူငယ္မ်ား ကလဲ နားေယာင္ၾကသည္။ ကဲ .... ကၽြန္ေတာ္ တို႕ ေတြးၾကည့္ ရေအာင္ ဗ်ာ ...
ကၽြန္ေတာ္ တို႕ နိုင္ငံ တြင္ လြတ္ လပ္စြာသြားလာခြင့္ ရွိသည္။ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ ရွိသည္။ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ ရွိသည္။ လြတ္လပ္စြာ ၀တ္ဆင္ခြင့္ ရွိသည္။ လြတ္လပ္စြာ ေရး သားခြင့္ ရွိသည္။ လူျဖဴလူမည္း ခြဲ ျခား သလို ဘယ္တိုင္းရင္းသားမို႕ မ၀င္ရ ၊ မလုပ္ရ ၊ ဘယ္ဘာသာမို႕ မ၀င္ရ ၊ မလုပ္ရ ဆိုေသာ ဆိုင္ ၊ ေနရာ ၊ အလုပ္အကိုင္ ရွိပါသလား ။ လူပီသေသာ သူမ်ား အတြက္ လူ႕ အခြင့္ အေရး အျပည့္ အ၀ ရေနပါသည္။ ယခုမွ မဟုတ္ ယခင္ႏွစ္ေပါင္း မ်ား စြာကတည္းကပင္။ ေျပာရလွ်င္ လူတေယာက္အတြက္ ေမြးရာပါ အခြင့္ အေရးမ်ား ျဖစ္သည္။
လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္ ရွိသည္။ သို႕ေသာ္ လြတ္လပ္စြာ လမ္းေျပာင္းျပန္ ေမာင္းခြင့္ စည္းမဲ့ ကမ္းမဲ့ လမ္းျဖတ္ကူးခြင့္ စည္းလြတ္၀ါးလြတ္ ယာဥ္ေၾကာ ပိတ္ဆို႕ခြင့္ ေတာ့ မရွိ။ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ ရွိသည္။ စည္းကမ္းမဲ့ သြားပုပ္ေလလြင့္ ဆဲဆို အပုပ္ခ်ခြင့္ ေတာ့ မရွိ ။ လြတ္လပ္စြာ ၀တ္ဆင္ခြင့္ ရွိသည္။ ကိုယ့္ အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာ မ်က္ႏွာေတာ့ ကိုယ္ၾကည့္ ဖို႕လိုသည္။ လြတ္လပ္စြာ ေရး သားခြင့္ ရွိသည္။ စာေပျဖင့္ စည္းလြတ္၀ါးလြတ္ ေသာက္တင္းတုတ္ခြင့္ မရွိ။ လူပီသသူတို႕ အဖို႕ ေတာ့ လူ႕ အခြင့္ အေရး အကုန္ ရေနေသာ နိုင္ငံ တနိုင္ငံ ျဖစ္သည္ ဆိုတာကိုေတာ့ နားလည္ထားၾကဖို႕ လိုပါမည္။ နားလည္ေစ ခ်င္ပါသည္ ။
ကၽြန္ေတာ္ တို႕ နိုင္ငံ တြင္ လြတ္ လပ္စြာသြားလာခြင့္ ရွိသည္။ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ ရွိသည္။ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ ရွိသည္။ လြတ္လပ္စြာ ၀တ္ဆင္ခြင့္ ရွိသည္။ လြတ္လပ္စြာ ေရး သားခြင့္ ရွိသည္။ လူျဖဴလူမည္း ခြဲ ျခား သလို ဘယ္တိုင္းရင္းသားမို႕ မ၀င္ရ ၊ မလုပ္ရ ၊ ဘယ္ဘာသာမို႕ မ၀င္ရ ၊ မလုပ္ရ ဆိုေသာ ဆိုင္ ၊ ေနရာ ၊ အလုပ္အကိုင္ ရွိပါသလား ။ လူပီသေသာ သူမ်ား အတြက္ လူ႕ အခြင့္ အေရး အျပည့္ အ၀ ရေနပါသည္။ ယခုမွ မဟုတ္ ယခင္ႏွစ္ေပါင္း မ်ား စြာကတည္းကပင္။ ေျပာရလွ်င္ လူတေယာက္အတြက္ ေမြးရာပါ အခြင့္ အေရးမ်ား ျဖစ္သည္။
လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္ ရွိသည္။ သို႕ေသာ္ လြတ္လပ္စြာ လမ္းေျပာင္းျပန္ ေမာင္းခြင့္ စည္းမဲ့ ကမ္းမဲ့ လမ္းျဖတ္ကူးခြင့္ စည္းလြတ္၀ါးလြတ္ ယာဥ္ေၾကာ ပိတ္ဆို႕ခြင့္ ေတာ့ မရွိ။ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ ရွိသည္။ စည္းကမ္းမဲ့ သြားပုပ္ေလလြင့္ ဆဲဆို အပုပ္ခ်ခြင့္ ေတာ့ မရွိ ။ လြတ္လပ္စြာ ၀တ္ဆင္ခြင့္ ရွိသည္။ ကိုယ့္ အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာ မ်က္ႏွာေတာ့ ကိုယ္ၾကည့္ ဖို႕လိုသည္။ လြတ္လပ္စြာ ေရး သားခြင့္ ရွိသည္။ စာေပျဖင့္ စည္းလြတ္၀ါးလြတ္ ေသာက္တင္းတုတ္ခြင့္ မရွိ။ လူပီသသူတို႕ အဖို႕ ေတာ့ လူ႕ အခြင့္ အေရး အကုန္ ရေနေသာ နိုင္ငံ တနိုင္ငံ ျဖစ္သည္ ဆိုတာကိုေတာ့ နားလည္ထားၾကဖို႕ လိုပါမည္။ နားလည္ေစ ခ်င္ပါသည္ ။
ကၽြန္ေတာ့္ အျမင္ကို တင္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ပါသျဖင့္ လြတ္လပ္စြာကြဲ လြဲ ႏိုင္ပါသည္။
လင္း လက္ လူ
ဆက္စပ္ဖတ္ရႈရန္ - ကၽြန္ေတာ္ ေျပာျပ ခ်င္ပါသည္
No comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.